در محوطه‌سازی، استفاده از مواد جایگزین چوب به‌دلیل افزایش دوام، کاهش نیاز به نگهداری و مقاومت بیشتر در برابر شرایط محیطی روز‌به‌روز رایج‌تر می‌شود. این جایگزین‌ها می‌توانند زیبایی طبیعی چوب را تقلید کرده و در عین حال عمر طولانی‌تری داشته باشند. انتخاب این مواد اغلب بر پایه بهینه‌سازی هزینه، پایداری در برابر رطوبت، حشرات، نور خورشید و تغییرات دما صورت می‌گیرد. همچنین بسیاری از این مصالح به‌گونه‌ای طراحی شده‌اند که ظاهر گرم و دلپذیر چوب را حفظ کنند و همچنین در برابر پوسیدگی، ترک‌خوردگی و تغییر رنگ مقاوم باشند. در این بررسی به طور کامل در مورد این مواد جایگزین صحبت می‌کنیم.
1. کامپوزیت‌های چوب پلاست (WPC)
کامپوزیت‌های چوب پلاست، ترکیبی از الیاف چوب بازیافتی و پلیمرهای پلاستیکی هستند که هم ظاهر چوب طبیعی را دارند و هم مقاومت بالایی در برابر رطوبت، پوسیدگی، قارچ و آفات. این متریال برای کف‌سازی، نرده‌ها، و نمای خارجی بسیار مناسب است. از آنجا که چوب پلاست رنگ ثابتی دارد و نیازی به رنگ‌کاری سالانه ندارد، هزینه نگهداری آن بسیار پایین است.
همچنین به دلیل خاصیت ضدلغزش و مقاومت حرارتی مناسب، گزینه‌ای ایمن و مطمئن برای فضاهای باز مانند باغچه، بالکن یا روف‌گاردن محسوب می‌شود. عمر مفید این متریال معمولاً بیش از ۲۰ سال است و به دلیل تنوع رنگ و طرح، از نظر زیبایی نیز گزینه‌ای قابل رقابت با چوب است.
2. ترمووود (چوب حرارت‌دیده)
ترمووود، چوب طبیعی است که طی فرایند حرارتی خاصی در دمای بالا قرار گرفته تا رطوبت و صمغ آن خارج شود و ساختار سلولی آن تغییر کند. این فرایند باعث افزایش چشمگیر مقاومت چوب در برابر آب، پوسیدگی، و حمله حشرات می‌شود. گرچه ترمووود همچنان نوعی چوب است، اما دوام آن نسبت به چوب خام بسیار بیشتر بوده و در شرایط آب‌وهوایی مختلف پایداری دارد.
ظاهر آن نیز گرم و طبیعی باقی می‌ماند و می‌توان از آن در کف‌سازی، نما، و آلاچیق استفاده کرد. البته برای حفظ رنگ اولیه، نیاز به روغن‌کاری دوره‌ای دارد. مزیت اصلی ترمووود، تلفیق زیبایی چوب با دوام بالاست، و گزینه‌ای لوکس برای محوطه‌سازی محسوب می‌شود.
3. بتن دکوراتیو (Stained Concrete)
بتن دکوراتیو، نوعی بتن رنگ‌شده یا طرح‌دار است که به‌عنوان جایگزین چوب در کف‌سازی و مسیرهای باغی استفاده می‌شود. با تکنولوژی‌های جدید، می‌توان بافت و طرح چوب را روی سطح بتن شبیه‌سازی کرد و ظاهری طبیعی ایجاد نمود. این نوع بتن در برابر شرایط سخت محیطی مانند باران، تابش مستقیم آفتاب و یخ‌زدگی مقاومت بالایی دارد.
همچنین بتن دکوراتیو به‌دلیل یکپارچگی بالا، در برابر رویش علف‌های هرز نیز ایمن‌تر از چوب عمل می‌کند. از نظر هزینه، بتن دکوراتیو معمولاً مقرون‌به‌صرفه‌تر از چوب‌های لوکس بوده و عمر آن نیز گاه به چند دهه می‌رسد. این متریال نگهداری پایینی دارد و انتخابی مناسب برای طراحی مدرن و بادوام محوطه‌سازی است.
4. سنگ طبیعی یا سنگ مصنوعی طرح چوب
سنگ‌های طبیعی مانند تراورتن یا گرانیت، و سنگ‌های مصنوعی با طرح چوب، هر دو می‌توانند جایگزین‌هایی زیبا و ماندگار برای چوب در محوطه‌سازی باشند. سنگ طبیعی به‌دلیل استحکام بالا، در برابر عوامل محیطی، سایش و فشار مکانیکی بسیار مقاوم است. در مقابل، سنگ مصنوعی با تکنولوژی قالب‌زنی می‌تواند ظاهری کاملاً مشابه چوب ایجاد کند، اما با دوام بیشتر و بدون نیاز به نگهداری پیچیده!
این نوع مصالح برای سنگ‌فرش، دیوارهای تزئینی، یا دور باغچه بسیار کاربردی هستند. به‌علاوه، سنگ در برابر آتش‌سوزی، رطوبت و حشرات مصون است، و می‌توان روی آن انواع پوشش‌های ضدلغزش نیز اجرا کرد. استفاده از سنگ، فضا را لوکس و همزمان ماندگار جلوه می‌دهد.
5. کاشی و سرامیک مقاوم فضای باز
کاشی و سرامیک‌های مخصوص فضای باز، بافتی مقاوم در برابر یخ‌زدگی، نور خورشید و سایش دارند و در برخی مدل‌ها طرح‌هایی مشابه چوب طبیعی ارائه می‌شود. این متریال برای کف‌سازی پاسیو، اطراف استخر یا مسیرهای عبور در حیاط بسیار کاربردی است. برخلاف چوب، کاشی ترک نمی‌خورد، کپک نمی‌زند و نیازی به رنگ یا پوشش سالانه ندارد.
بسیاری از مدل‌های جدید این محصولات دارای سطحی ضدلغزش هستند که برای امنیت در روزهای بارانی یا مرطوب نیز مناسب‌اند. با نصب حرفه‌ای و زیرسازی درست، عمر مفید کاشی و سرامیک فضای باز بسیار بالاست و زیبایی محیط را با حداقل هزینه نگهداری حفظ می‌کند.
6. فلزات مقاوم با پوشش ضدزنگ (مانند آلومینیوم یا گالوانیزه)
فلزاتی مانند آلومینیوم، استیل یا فولاد گالوانیزه می‌توانند جایگزینی مدرن و مقاوم برای چوب در سازه‌هایی مثل نرده، آلاچیق یا نیمکت باشند. با پوشش‌های ضدزنگ و رنگ‌های پودری مقاوم در برابر UV، این فلزات در برابر زنگ‌زدگی، پوسیدگی و تغییر رنگ مقاوم هستند. همچنین، فرم‌پذیری بالا باعث می‌شود بتوان طرح‌های متنوع و خاصی ایجاد کرد.
از نظر استحکام، فلزات چند برابر چوب مقاومت دارند و برای محوطه‌های پرتردد یا شرایط آب‌وهوایی سخت، انتخابی ایده‌آل هستند. نگهداری آن‌ها نیز بسیار ساده است و در صورت نیاز به شستشو یا رنگ‌آمیزی مجدد، فرآیند ترمیم سریع و مقرون‌به‌صرفه خواهد بود.
7. آجر نسوز دکوراتیو
آجر نسوز با ترکیبات سرامیکی خاص، گزینه‌ای سنتی و در عین حال بسیار مقاوم برای استفاده در محوطه‌سازی به‌جای چوب است. این آجرها در برابر حرارت، رطوبت و یخ‌زدگی مقاومت بسیار خوبی دارند و برخلاف چوب، تغییر شکل نمی‌دهند یا دچار ترک نمی‌شوند. از آنجا که رنگ آجر نسوز در دمای بالا تثبیت شده، با گذر زمان کمرنگ یا پوسته‌پوسته نمی‌شود.
استفاده از این نوع آجر در مسیرهای عبور، دیوارهای حیاط، باربیکیو یا حتی سکوهای نشیمن فضایی گرم و طبیعی ایجاد می‌کند. طرح‌ها و رنگ‌های مختلف، امکان هماهنگی با سبک‌های کلاسیک تا مدرن را فراهم می‌کند. مهم‌تر از همه، آجر نسوز نیازی به نگهداری مداوم ندارد.
8. پلاستیک بازیافتی فشرده (Recycled HDPE)
پلاستیک‌های بازیافتی فشرده شده (مانند HDPE)، یکی از بهترین جایگزین‌های چوب در طراحی نیمکت‌ها، سکوها و کف‌سازی هستند. این متریال کاملاً ضد آب، مقاوم در برابر UV و مقاوم در برابر حشرات است. ظاهر آن می‌تواند شبیه چوب باشد، اما با عملکردی بسیار بهتر در طول زمان همراه است.
برخلاف چوب، این ماده نمی‌پوسد، نمی‌لرزد و در دماهای بالا یا پایین تغییر حالت نمی‌دهد. علاوه بر عمر مفید بالا (بیش از ۲۰ سال)، مزیت دیگر آن سازگاری با محیط زیست است؛ زیرا از مواد دورریختنی تولید شده و بازیافت‌پذیر است. هزینه نگهداری آن بسیار پایین بوده و به‌دلیل وزن مناسب، نصب و جابجایی آن آسان است.
کلام آخر
در محوطه‌سازی، استفاده از مواد جایگزین چوب که دوام و عمر طولانی‌تری دارند، به‌مرور محبوب‌تر شده است. این متریال‌ها نه‌تنها مقاومت بیشتری در برابر عوامل جوی مثل رطوبت، حرارت و حشرات دارند، بلکه نیاز به نگهداری کمتری نیز دارند و به همین دلیل هزینه‌های جانبی کاهش می‌یابد. از سوی دیگر، این مواد می‌توانند ظاهری زیبا و طبیعی شبیه چوب ارائه دهند و در عین حال پایداری بیشتری نسبت به چوب واقعی داشته باشند. به همین دلیل، انتخاب این جایگزین‌ها در پروژه‌های محوطه‌سازی مدرن و پایدار به‌عنوان راهکاری اقتصادی و زیست‌محیطی مناسب توصیه می‌شود.
انتخاب متریال مانند چوب پلاست برای محوطه سازی می‌تواند نه تنها هزینه‌های شما را کاهش دهد، بلکه دوام و زیبایی را به ملک شما بیاورد. شما می‌توانید برای خرید WPC باکیفیت و مرغوب از وبسایت «مترینو» اقدام کنید. این متریال در انواع رنگ‌ها، مدل‌ها و کاربردها در دسترس است. برای کسب اطلاعات بیشتر با تیم کارشناسان ما تماس بگیرید.